Tìm kiếm cơ hội đầu tư vào Blockchain mô-đun

Bài gốc: https://orochi.network/blog/Earning-Opportunities-in-Modular-Blockchain-Ecosystems

Bài dịch

Hiện tại trong thế giới web3, Blockchain mô-đun đang trở thành xu hướng được ủng hộ. Blockchain mô-đun giúp đổi mới cách thiết kế và tối ưu hoạt động của các dự án. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào sự phát triển của các blockchain mô-đun, những điểm độc đáo trong thiết kế của nó cũng như tìm kiếm các cơ hội đầu tư. Chúng ta cũng sẽ khám phá vai trò của Giá trị có thể trích xuất của người khai thác (MEV) trong các hệ sinh thái này và triển vọng tương lai của chúng. 

Blockchain mô-đun đại diện cho sự chuyển đổi từ mô hình đơn khối chứa đựng tất cả hợp đồng thông minh (ví dụ như Ethereum) sang các blockchain được thiết kế phân chia thành các lớp chức năng riêng biệt. Việc phân chia thành từng lớp chức năng cụ thể mang lại hiệu quả vận hành và khả năng mở rộng cao hơn.

Các blockchain đơn khối thường phải đối mặt với vấn đề nghẽn mạng và phí giao dịch tăng cao trong những lúc cao điểm, khi số lượng giao dịch quá tải mà khối không thể giải quyết kịp thời được. Đó cũng là rào cản hướng tới tương lai “Blockchain cho toàn cầu” duy nhất cho tất cả các ứng dụng blockchain.

Để đối phó với những thách thức này, các Layer 2 Roll-ups đã xuất hiện, đây là những blockchain có thiết kế mô-đun. Các blockchain mô-đun này cung cấp các tài nguyên thiết kế chuyên biệt để thực thi, giải quyết/đồng thuận và đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu, giúp cải thiện hiệu suất mà không ảnh hưởng đến tính phân cấp và bảo mật.

Để dễ hình dung, mỗi giao dịch trên blockchain đòi hỏi nhiều nguồn lực khác nhau. Chủ yếu bao gồm: thực thi, giải quyết/đồng thuận và tính sẵn có của dữ liệu.

Blockchain mô-đun tận dụng khả năng xử lý chuyên biệt của từng khối để cung cấp các tài nguyên riêng biệt một cách hiệu quả, thay vì dựa vào một khối duy nhất để xử lý tất cả. Cách thực thi này nâng cao hiệu suất và giảm chi phí.

Trong hệ sinh thái Ethereum, số lượng blockchain mô-đun rất đa dạng, chẳng hạn như Optimism, Arbitrum và Starkware, đóng vai trò là môi trường thực thi sử dụng Ethereum làm lớp giải quyết/đồng thuận và sẵn có dữ liệu.

Để hiểu được giá trị của toàn bộ blockchain mô-đun, thì cần hiểu được giá trị của từng lớp trong blockchain đó. Từ các yếu tố quan trọng của từng lớp, hay cách các lớp tương tác để tạo ra và phân phối giá trị cho toàn bộ blockchain.

Một trong những vấn đề quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư và các bên liên quan trong hệ sinh thái blockchain mô-đun xoay quanh việc phân bổ phí giao dịch. Khi người dùng giao dịch trên blockchain mô-đun và trả phí cho các hoạt động của họ, thì lớp nào trên blockchain mô-đun sẽ được hưởng phần lớn phí giao dịch đó. Là Layer 1, hay Layer 2 hay lớp dữ liệu sẵn có? Việc phân bổ phí cho các lớp một cách hợp lý có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng sự phát triển bền vững của blockchain cũng như tăng khả năng thu hút các dự án cũng như nhà đầu tư vào hệ sinh thái của chính blockchain đó.

Trong blockchain mô-đun, có bốn yếu tố chính tạo ra giá trị, mỗi yếu tố mang những đặc điểm và động lực phát triển riêng.

Việc thực thi trên blockchain mô-đun bao gồm quá trình chạy các hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung (dApps). Trong các chuỗi đơn khối truyền thống như Ethereum, phí thực thi có thể rất cao, thường dẫn đến chi phí giao dịch cao cho người dùng. Ngược lại, các blockchain mô-đun có khả năng tối ưu hóa quy trình này, nên phí thực thi thấp hơn đáng kể. Việc giảm phí thực thi giúp tăng khả năng cạnh tranh cho các dApp và góp phần tạo ra giá trị cho toàn bộ hệ sinh thái.

Tính khả dụng của dữ liệu là khả năng đảm bảo rằng tất cả những người tham gia mạng lưới đều có thể truy cập được dữ liệu giao dịch và kết quả của các hợp đồng thông minh. Trước đây, việc đảm bảo tính sẵn có của dữ liệu tốn phí gas cao, đặt ra thách thức về khả năng mở rộng. Gần đây, những đổi mới như EIP- 4844 và tập hợp mẫu tính sẵn có của dữ liệu, đã giảm đáng kể chi phí này. Việc giảm chi phí giúp cho các ứng dụng trở nên dễ tiếp cận hơn cho người dùng.

Hoạt động thanh toán bao gồm việc hoàn tất các giao dịch trên blockchain, bao gồm cả việc đạt được sự đồng thuận về trạng thái của mạng. Trong hệ sinh thái blockchain mô-đun, một phần khoảng 70-80% phí giao dịch được phân bổ cho phí Layer 1 và phí cho tính sẵn có dữ liệu. Các khoản phí này góp phần đảm bảo an ninh và ổn định cho toàn bộ hệ sinh thái, đảm bảo tính toàn vẹn của các giao dịch.

MEV đại diện cho giá trị thặng dư mà người khai thác, người xác thực và những người tham gia khác có thể trích xuất bằng cách sắp xếp thứ tự giao dịch trong một khối. Trong các chuỗi đơn khối, cơ hội khai thác MEV ngày càng nhiều, các validator có thể tăng thêm lợi nhuận qua việc xử lý các giao dịch đặt hàng qua MEV. Mặc dù các chiến lược MEV vẫn đang phát triển trong các blockchain mô-đun, nhưng rõ ràng MEV sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo và phân phối giá trị.

Hiểu được sự tương tác phức tạp giữa bốn yếu tố tạo ra giá trị cho blockchain mô-đun là rất quan trọng đối với các nhà đầu tư. Chi phí được phân bổ cho việc thực thi, đảm bảo tính sẵn có của dữ liệu, việc thanh toán và trích xuất MEV sẽ định hình động lực phát triển lâu dài của hệ sinh thái. Và trong tương lai, khi các hệ sinh thái tiếp tục phát triển, việc cập nhật những đổi mới trong cơ chế tích lũy giá trị sẽ giúp đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt hơn.

MEV là một yếu tố then chốt trong quy trình tích lũy giá trị của hệ sinh thái blockchain, bao gồm cả các blockchain mô-đun. MEV đại diện cho giá trị thặng dư mà người khai thác, người xác thực và những người tham gia mạng khác có thể trích xuất bằng cách kiểm soát thứ tự giao dịch trong một khối. Các giao dịch bao gồm các giao dịch đặt lại, giao dịch đặt trước hoặc chênh lệch giá để tối đa hóa lợi nhuận.

Trong các blockchain đơn khối, cơ hội MEV đã tăng lên đáng kể, mang lại nguồn doanh thu lớn cho người xác thực và người khai thác. Khả năng trích xuất MEV đã trở thành một mảnh đất màu mỡ trong các hệ sinh thái này và nó tiếp tục phát triển khi công nghệ blockchain trưởng thành.

Hiện nay, trong blockchain mô-đun và các lớp roll-ups của chúng, việc khai thác MEV vẫn đang ở giai đoạn sơ khai. Nhiều hệ sinh thái trong số này dựa vào các trình sắp xếp tập trung, xử lý các giao dịch trên cơ sở ai đến trước được phục vụ trước. Tuy nhiên, bối cảnh MEV đang trải qua những thay đổi nhanh chóng với một số phát triển đáng chú ý:

- Trình sắp xếp tập trung: Nhiều blockchain mô-đun hiện đang sử dụng trình sắp xếp tập trung để xử lý giao dịch. Mặc dù các trình sắp xếp này mang lại hiệu quả nhưng chúng có thể không phù hợp với đặc tính phi tập trung của công nghệ blockchain. Do đó, các nhà phát triển đang thực hiện phân tán người sắp xếp, nhằm đảm bảo quy trình sắp xếp thứ tự giao dịch an toàn và công bằng hơn.

- Đấu giá quyền đặt hàng giao dịch: Một số dự án blockchain đang khám phá các phương pháp tiếp cận mới để khai thác MEV. Họ đang xem xét việc bán đấu giá quyền đặt hàng giao dịch, cho phép người trả giá cao nhất quyết định thứ tự giao dịch trong một khối. Mô hình đổi mới này có thể tạo ra một môi trường cạnh tranh để ưu tiên giao dịch và tạo doanh thu.

Một số chiến lược đổi mới đang nổi lên trong hệ sinh thái blockchain mô-đun để tối đa hóa việc khai thác MEV phải kể đến như:

- Flashbots và SUAVE: Dự án như Flashbots đã giới thiệu SUAVE, một blockchain dành riêng cho việc sắp xếp các giao dịch xuyên chuỗi. SUAVE tập trung vào MEV đa miền, cho phép người khai thác và người xác thực nắm bắt cơ hội MEV trên các mạng blockchain khác nhau. Cách tiếp cận này giải quyết thách thức về sự phân mảnh MEV và cải thiện doanh thu cho người khai thác và người xác thực.

- Sei và Skip trong Hệ sinh thái Cosmos: Trong hệ sinh thái Cosmos, các dự án như Sei và Skip đang tìm cách thiết kế mempool (nhóm giao dịch) để tăng cường kiểm soát việc khai thác MEV. Những sáng kiến này nhằm mục đích tối ưu hóa quy trình đặt hàng giao dịch và tăng cơ hội MEV trong mạng Cosmos.

Những phát triển này chỉ ra rằng blockchain mô-đun và lớp Roll-ups của nó đang cạnh tranh và phát triển để tối ưu khả năng khai thác MEV. Khi các hệ sinh thái này dần được cộng đồng chấp nhận và khối lượng giao dịch tăng lên, các chiến lược giúp tăng cơ hội tiếp cận MEV có thể sẽ phát triển hơn nữa, thay đổi khả năng tích lũy giá trị tổng thể của toàn bộ blockchain.

Hiện tại, việc dự đoán chính xác đường hướng thay đổi của việc tích lũy giá trị có thể là một điều không thể. Tuy nhiên, rõ ràng MEV sẽ vẫn là một yếu tố quan trọng trong việc định hình sự phân bổ giá trị trong hệ sinh thái blockchain mô-đun.

Vì vậy, khi tham gia đầu tư vào các hệ sinh thái blockchain mô-đun, nên theo dõi chặt chẽ sự phát triển và chiến lược của MEV, vì chúng có tiềm năng ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận và tính bền vững của các mạng blockchain này.

Tóm lại, MEV không chỉ là nguồn doanh thu có giá trị mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái blockchain. Vai trò của nó trong việc đặt hàng giao dịch, tạo doanh thu và bảo mật mạng cho thấy tầm quan trọng không thể thay thế, có khả năng định hình tương lai của các blockchain mô-đun. Khi các hệ sinh thái này tiếp tục phát triển và đổi mới, việc hiểu và dự đoán xu hướng phát triển MEV sẽ rất cần thiết cho những ai đang tìm cách tối đa hóa cơ hội kiếm tiền của mình.

Kỷ nguyên của "Fat Protocol" có thể sắp kết thúc khi các blockchain mô-đun đạt được sức ảnh hưởng đúng với bản chất của nó. Các hệ sinh thái này cung cấp các lựa chọn thay thế hiệu quả hơn cho các chuỗi đơn khối.

Khi chi phí sẵn có của dữ liệu giảm, các blockchain mô-đun sẽ cần tìm ra những cách khác để kiếm tiền từ dịch vụ của họ. Điều này thể hiện cả thách thức và cơ hội cho sự bền vững của hệ sinh thái.

MEV mở ra một tương lai cạnh tranh về việc tích lũy giá trị của các blockchain mô-đun. Các dự án được ủng hộ và có khối lượng giao dịch lớn, có thể cạnh tranh thông qua đấu giá quyền đặt hàng giao dịch là một chiến lược nắm bắt giá trị trong blockchain.

Blockchain mô-đun góp phần thay đổi ngành công nghiệp blockchain. Các hệ sinh thái blockchain mô-đun cung cấp các giải pháp hiệu quả, có thể mở rộng và chuyên biệt cho những thách thức mà blockchain đơn khối đang phải đối mặt.